Zanikanie jednych, a formowanie się nowych specjalności w zawodzie nauczyciela

Jak wiadomo, praca ludzka, a praca nauczyciela szczególnie, opiera się na nauce, a więc na elemencie szczególnie niestałym, o niebywałej dynamice rozwojowej. Doskonalenie procesu kształcenia coraz bardziej utożsamia się z procesem naukowo-badawczym, coraz bardziej zaciera się granica między nauczaniem, kształceniem a badaniem. Wymaga to przygotowania nauczyciela do głębszego zrozumienia procesu dydaktyczno-wychowawczego, analizowania efektywności tego systemu za pomocą metod naukowych oraz modyfikowania go na podstawie naukowych kryteriów, a także do kierowania własnym rozwojem, samokształceniem i samodoskonaleniem. A zatem w przygotowawczym kształceniu nauczycieli główny nacisk należy położyć na rozwijanie inteligencji, zdolności intelektualnych, umiejętności przyswajania sobie nowych metod i szukania nowych rozwiązań. Dotychczasowe charakterystyki poszczególnych zawodów i specjalności są u nas najczęściej charakterystykami technologicznymi, zawierającymi rejestr wiadomości i umiejętności niezbędnych do wykonywania danego zawodu.